شیرینی‌ها همواره بخش مهمی از فرهنگ غذایی مردم ایران را تشکیل داده‌اند و هر منطقه از کشور، شیرینی‌های مخصوص به خود را دارد که نشان‌دهنده تاریخ، سنت و ذائقه مردم آن منطقه است. قطاب کرمان یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران است که با طعم لطیف و عطر دل‌نشین خود، جایگاه ویژه‌ای در بین علاقه‌مندان به شیرینی‌های سنتی دارد.
قطاب کرمانی علاوه بر طعم بی‌نظیر، دارای ارزش غذایی بالایی نیز هست، چرا که گردو، هل و تخم‌مرغ، مواد اصلی تشکیل‌دهنده آن، سرشار از مواد مغذی و انرژی‌بخش هستند. این شیرینی سنتی نه‌تنها در ایام نوروز و مناسبت‌های خاص، بلکه به عنوان یک میان‌وعده دلچسب نیز مصرف می‌شود. در این مقاله، قصد داریم طرز تهیه قطاب کرمانی بدون فر را به‌طور کامل توضیح دهیم تا بتوانید این شیرینی خوشمزه را در خانه تهیه و از طعم آن لذت ببرید.
مواد اولیه برای تهیه شیرینی قطاب کرمان
| مواد اولیه | مقدار |
| آرد سفید | 2 پیمانه (به میزان لازم) |
| زرده تخم‌مرغ | 2 عدد |
| ماست | نصف پیمانه |
| پودر قند | نصف پیمانه (برای تزیین) |
| پودر هل | یک قاشق چایخوری |
| وانیل | نصف قاشق چای خوری |
| بیکینگ‌پودر | یک قاشق چایخوری |
| روغن‌مایع یا کره ذوب‌شده | نصف پیمانه (به میزان لازم) |
| پودر بادام یا پودر گردو چرخ شده یا آسیاب‌شده | به مقدار لازم |
طرز تهیه تهیه شیرینی قطاب سنتی کرمان بدون فر در خانه
برای تهیه شیرینی قطاب کرمانی بدون فر با روشی کامل و ساده طوری که بتوانید آن را در خانه تهیه کنید. مراحل زیر را به دقت دنبال کنید.
1. آماده‌سازی خمیر قطاب
در یک کاسه بزرگ، زرده‌های تخم‌مرغ را با ماست و روغن مایع (یا کره ذوب‌شده) مخلوط کنید. بیکینگ‌پودر را اضافه کنید و هم بزنید تا ترکیب یکدستی حاصل شود. سپس آرد را کم‌کم اضافه کنید و با دست ورز دهید تا خمیر لطیف و نرمی به دست آید. دقت کنید که خمیر نباید بیش از حد سفت شود. پس از آماده شدن، خمیر را در نایلون گذاشته و حدود ۳۰ دقیقه استراحت دهید.
2. تهیه مغز قطاب
در یک ظرف جداگانه، گردوی آسیاب‌شده را با پودر قند و پودر هل مخلوط کنید. این ترکیب همان مغز خوش‌عطر قطاب کرمانی است که درون خمیر قرار می‌گیرد.
3. شکل دادن به قطاب
خمیر استراحت‌کرده را روی سطحی که کمی آردپاشی شده است، باز کنید و با وردنه آن را به ضخامت حدود ۲ میلی‌متر درآورید. سپس با قالب دایره‌ای یا لیوان، خمیر را به قطعات دایره‌ای‌شکل برش دهید.
در مرکز هر دایره مقدار کمی از مغز گردو قرار دهید. سپس لبه‌های خمیر را روی هم بیاورید و آن را محکم ببندید. برای زیبایی و جلوگیری از باز شدن خمیر، می‌توانید لبه‌های آن را با دست یا چنگال فرم دهید و کمی پیچ دهید.
4. سرخ کردن قطاب
در یک ماهیتابه کوچک، مقدار مناسبی روغن بریزید و اجازه دهید روی حرارت ملایم داغ شود. قطاب‌ها را در روغن انداخته و با حرارت متوسط سرخ کنید تا طلایی و برشته شوند. دقت کنید که حرارت نباید زیاد باشد، زیرا ممکن است قطاب‌ها سریع بسوزند.
پس از سرخ‌شدن، آن‌ها را روی دستمال‌کاغذی بگذارید تا روغن اضافی‌شان گرفته شود.
5. تزیین و سرو قطاب کرمانی
پس از اینکه قطاب‌ها خنک شدند، روی آن‌ها را با پودر قند بپوشانید. حالا قطاب کرمانی شما آماده است! آن را در ظرف سرو بچینید و همراه با چای یا قهوه از طعم دلپذیرش لذت ببرید.
نکته: برای طعمی اصیل‌تر، می‌توانید مقدار کمی گلاب به مخلوط مغز اضافه کنید یا در برخی دستورها از بادام به جای گردو استفاده نمایید.
نکات مهم خرید قطاب کرمانی
هنگام خرید قطاب کرمانی ، رعایت چند نکته می‌تواند به شما کمک کند تا قطاب تازه، باکیفیت و خوش‌طعم تهیه نمایید.
1. توجه به تازگی و بافت قطاب
- قطاب تازه باید بافتی نرم و لطیف داشته باشد، نه خشک و سفت.
- لایه خارجی آن نباید بیش از حد روغنی یا چسبناک باشد.
- اگر قطاب بیش از حد سفت یا خشک باشد، احتمالاً کهنه یا نامرغوب است.
2. میزان روغن و سرخ‌شدگی مناسب
- قطاب‌هایی که بیش از حد چرب هستند، احتمالاً در روغن کهنه سرخ شده‌اند.
- رنگ قطاب باید طلایی روشن باشد؛ قطاب‌های خیلی تیره ممکن است در روغن با حرارت بالا یا چند بار استفاده‌شده سرخ شده باشند.
3. بررسی عطر و طعم
- عطر دلپذیر هل و گردو یکی از نشانه‌های قطاب اصیل کرمانی است.
- اگر طعم روغن نامطبوعی حس شود، ممکن است روغن استفاده‌شده کیفیت پایینی داشته باشد.
4. میزان شیرینی و پوشش پودر قند
- سطح قطاب کرمانی معمولاً با لایه‌ای از پودر قند نرم و یکدست پوشیده می‌شود.
- اگر شیرینی زیادی دوست ندارید، قطاب‌هایی را انتخاب کنید که مقدار کمتری پودر قند دارند.
5. انتخاب برند یا قنادی معتبر
- از قنادی‌های معتبر یا برندهای معروف کرمانی خرید کنید تا از کیفیت و سلامت محصول اطمینان داشته باشید.
- بسته‌بندی مناسب با درج تاریخ تولید و انقضا نشان‌دهنده یک محصول بهداشتی و استاندارد است.
6. نحوه نگهداری پس از خرید
- قطاب را در ظرف دربسته و در جای خنک و خشک نگهداری کنید تا تازگی و عطر آن حفظ شود.
- برای ماندگاری بیشتر، می‌توانید قطاب را در یخچال یا فریزر نگه دارید و قبل از مصرف در دمای محیط قرار دهید.
ارزش غذایی شیرینی قطاب کرمانی چقدر است؟
شیرینی قطاب کرمانی به دلیل استفاده از مواد مغذی مانند گردو، هل، تخم‌مرغ و آرد، ارزش غذایی قابل توجهی دارد. این شیرینی سنتی ایرانی نه‌تنها طعمی دلپذیر دارد، بلکه سرشار از انرژی و مواد مغذی است. در ادامه به بررسی ارزش غذایی قطاب کرمانی می‌پردازیم.
کالری و انرژی
قطاب یک شیرینی پرکالری محسوب می‌شود، زیرا شامل چربی، قند و کربوهیدرات است. هر ۱۰۰ گرم قطاب حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ کالری دارد. میزان کالری بسته به نوع روغن استفاده‌شده، مقدار پودر قند و نوع مغز به‌کاررفته ممکن است متغیر باشد.
پروتئین و چربی‌های مفید
مغز گردو که در قطاب کرمانی استفاده می‌شود، سرشار از چربی‌های مفید امگا-۳ است که به بهبود سلامت قلب و مغز کمک می‌کند. همچنین، گردو و تخم‌مرغ موجود در این شیرینی، منبع مناسبی از پروتئین هستند که برای عضلات و سلامت عمومی بدن مفید است.
کربوهیدرات و قند
قطاب به دلیل داشتن آرد گندم و پودر قند، مقدار قابل‌توجهی کربوهیدرات دارد که انرژی موردنیاز بدن را تأمین می‌کند. با این حال، مصرف بیش‌ازحد آن می‌تواند باعث افزایش قند خون شود، به همین دلیل افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که رژیم کم‌کربوهیدرات دارند، باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند.
فیبر و مواد معدنی
مغز گردو و آرد گندم حاوی فیبر هستند که به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند. همچنین، گردو منبع غنی از منیزیم، فسفر و آنتی‌اکسیدان‌ها است که برای سلامت مغز، استخوان‌ها و سیستم ایمنی مفید هستند.
ویتامین‌ها و طعم‌دهنده‌های طبیعی
استفاده از هل در قطاب علاوه بر طعم و عطر فوق‌العاده، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است. همچنین، تخم‌مرغ موجود در خمیر قطاب منبع مناسبی از ویتامین B12، ویتامین D و کولین است که به سلامت مغز و سیستم عصبی کمک می‌کند.
نتیجه گیری راجب به پخت شیرینی قطاب کرمانی بدون فر در خانه
قطاب کرمانی با بافت لطیف، مغز معطر و روکش شیرین خود یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران محسوب می‌شود. این شیرینی نه‌تنها در مراسم‌های خاص و عید نوروز محبوب است، بلکه یک میان‌وعده دلپذیر برای هر روز محسوب می‌شود. با رعایت این دستور، می‌توانید به‌راحتی در خانه قطاب کرمانی را حتی بدون نیاز به فر تهیه کرده و از طعم آن لذت ببرید. نوش جان! 😍☕