اطلاع از مدت زمان نگهداری مواد غذایی در یخچال و نکات مهم دیگر، نقش مهمی در حفظ سلامت مواد غذایی و بالطبع بدن شما خواهد داشت. به طور کلی یخچال یکی از مهم‌ترین وسایل آشپزخانه است که با جلوگیری از رشد میکروب و فاسد شدن مواد غذایی باعث سالم نگه داشتن آن‌ها خواهد شد.
در این مقاله تصمیم داریم اطلاعات جالبی را در خصوص چیدمان مواد غذایی در یخچال، دمای مناسب آن در فصول مختلف و … در اختیارتان قرار دهیم تا بتوانید به بهترین نحو از مواد غذایی خود نگهداری نمایید.
مدت زمان نگهداری مواد غذایی در یخچال
قبل از هر چیز لازم است درباره مدت زمان نگهداری مواد غذایی با شما صحبت کنیم. جالب است بدانید برخی از غذاها به هیچ عنوان نباید بیشتر از 24 ساعت در یخچال نگهداری شوند و برخی دیگر برای مدت زمانی طولانی در دمای یخچال سالم خواهند ماند.
همچنین نگهداشتن بعضی از مواد غذایی داخل یخچال موجب رشد باکتری در آن‌ها می‌شود. البته مصرف این غذاها ممکن است در کوتاه مدت مشکل خاصی را برای شما ایجاد نکند، اما در طولانی مدت دچار مسمومیت یا مشکلات گوارشی خواهید شد.
مدت زمان نگهداری مواد غذایی پخته شده در یخچال
فضای تاریک و نسبتاً مرطوب یخچال برای رشد و تکثیر باکتری و کپک مناسب است؛ بنابراین برای از بین رفتن این موارد باید دمای یخچال روی 4 درجه سانتی‌گراد تنظیم شود. با این حال برخی از باکتری‌های قادر به رشد در دمای پایین‌تر نیز هستند.
به طور کلی مواردی از قبیل دمای نامناسب، وجود هوا، مواد مغذی و رطوبت فضای مناسبی را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کنند و از سوی دیگر با کپک زدن یک غذا، ممکن است باکتری به راحتی به مواد غذایی دیگر نیز منتقل شود.
وجود هوای گرم در داخل یخچال باعث نفوذ تخم انگل و حشرات به مواد غذایی خواهند شد؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم از گذاشتن غذاهای گرم در داخل یخچال جداً خودداری کنید. بهتر است پس از طبخ غذا کمی صبر کنید تا دمای آن کاهش یابد و سپس غذای پخته را در یخچال قرار دهید. اگر عجله دارید می‌توانید غذای مورد نظر را در یک ظرف پر از آب یا یخ بگذارید تا سریع‌تر خنک شود.
مدت زمان نگهداری مواد غذایی خام در یخچال
به عنوان اولین و مهم‌ترین نکته باید بگوییم که گوشت خام نباید بیشتر از 2 روز در یخچال بماند؛ بنابراین اگر مقدار زیادی گوشت تهیه کرده‌اید توصیه می‌شود آن را در فریزر نگهداری کنید تا فاسد نشود. همچنین حتی برای نگهداری کوتاه‌مدت گوشت و مرغ در یخچال نیز باید از کیسه فریزری استفاده کنید.
مواد غذایی مختلف تا چه مدت در یخچال قابل نگهداری هستند؟
در این بخش درباره مدت زمان مجاز برای نگه داشتن مواد غذایی مختلف در یخچال و فریزر صحبت خواهیم کرد:
گوشت قرمز
تا 2روز می‌توانید بدون نگرانی از فاسد شدن، گوشت قرمز خام را در یخچال قرار دهید؛ اما گوشت قرمز در فریزر حدود 4 تا 12 ماه سالم خواهد ماند. همچنین گوشت قرمز پخته حدوداً تا 4 روز در یخچال و 2 تا 6 ماه در فریزر قابل نگهداری می‌باشد.
گوشت چرخ کرده
گوشت چرخ کرده به سرعت در یخچال فاسد می‌شود و نیاز به مراقبت بیشتری خواهد داشت؛ بنابراین انواع گوشت چرخ شده گاو، گوسفند و مرغ در یخچال بیشتر از چند ساعت قابل نگهداری نیستند و باید به سرعت فریز شوند. انواع گوشت‌های چرخ شده را می‌توانید به مدت 3 الی 4 ماه در فریزر و بدون نگرانی از فاسد شدن نگهداری نمایید.
هات داگ
هات داگ بسته‌بندی شده را می‌توانید حدود 2 هفته در یخچال به صورت سالم نگهداری کنید. البته اگر بسته‌بندی محصول را باز کرده‌اید، باید آن را در عرض 3 الی 5 روز مصرف نمایید. این مواد غذایی تا حدود 2 ماه در فریزر کاملاً سالم باقی خواهند ماند.
بیکن و سوسیس
سوسیس خام باید تا 2 روز پس از خرید مصرف شود؛ اما بیکن به مدت یک هفته در یخچال سالم باقی خواهد ماند. نگهداری هر دوی این مواد غذایی به مدت 2 ماه در فریزر امکان‌پذیر خواهد بود.
تخم مرغ
تخم مرغ خام را می‌توانید تا 1 ماه در یخچال نگهداری کنید؛ اما تخم مرغ پخته باید ظرف مدت یک هفته مصرف شود. همچنین تخم مرغ سرخ شده نیز در یخچال حدود 2 تا 4 روز سالم خواهند ماند.
ذکر این نکته ضروری است که نباید تخم مرغ خام را بصورت سالم در فریزر قرار دهید؛ چرا که با سرما حجم آن زیاد شده و پوست تخم مرغ می‌شکند. برای این کار بهتر است زرده و سفیده تخم مرغ را از پوست خارج کرده، کمی نمک به آن اضافه نمایید و پس از هم زدن در فریزر قرار دهید. سفیده تخم مرغ بدون زرده را می‌توانید تا 1 سال در فریزر نگهداری کنید.
انواع سالاد
سالادهای مختلف مانند سالاد ماکارونی یا سالادهای حاوی تن ماهی، مرغ و تخم مرغ به هیچ عنوان نباید فریز شوند. این مواد غذایی حدوداً 3 الی 5 روز در یخچال سالم باقی می‌مانند و در صورت عدم مصرف در زمان گفته شده، باید دور ریخته شوند.
لبنیات
انواع لبنیات از قبیل شیر، ماست، خامه، پنیر و کره باید پیش از تاریخ انقضاء درج شده روی محصول مصرف شوند. برخی از محصولات لبنی مثل شیر حدود 2 تا 3 هفته و پنیر و شیرسویا تا چند ماه در یخچال سالم باقی خواهند ماند. با این حال توصیه می‌کنیم شیر و خامه را حداکثر تا 5 روز بعد از باز شدن مصرف کنید.
مدت زمان نگهداری ماست در یخچال حدودا تا 10 روز بعد از تاریخ تولید است. به خاطر داشته باشید در صورتی که شیر یا ماست بیشتر از 2 ساعت در هوای آزاد و خارج از یخچال باشند باید آن‌ها را دور بریزید.
چیدمان مواد غذایی در یخچال
جالب است بدانید دما در قسمت‌های مختلف یخچال کمی متفاوت است و به همین دلیل چیدمان مواد غذایی در یخچال حائز اهمیت خواهد بود. در ادامه توضیح خواهیم داد که هریک از غذاها در کدام قسمت یخچال بیشتر سالم می‌مانند.
بخش بالایی یخچال
درجه حرارت بخش بالایی یخچال نسبت به دیگر قسمت‌ها کمی بیشتر است و سبزیجات و گوشت خام نباید در این بخش قرار بگیرند. بنابراین بهتر است مواد غذایی که احتمال فاسد شدن آن‌ها کمتر است، مانند سوسیس، کالباس، پنیر، نوشیدنی و باقیمانده غذاها در طبقه بالایی یخچال قرار داده شوند.
بخش میانی یخچال
در بخش میانی یخچال دما کاملاً یکدست و متعادل است؛ از این رو این قسمت برای نگهداری غذاهایی که به محیط سرد نیاز دارند بسیار مناسب خواهد بود. مواد غذایی از قبیل گوشت‌های فرآوری شده، خامه ترش، پنیر و … را می‌توانید در این قسمت از یخچال نگهداری نمایید.
بخش پایینی یخچال
جالب است بدانید هرچه به سمت پایین یخچال نزدیک شویم، دما نیز کمتر خواهد شد. بنابراین بهترین قسمت برای نگهداری از شیر و گوشت خام بخش پایینی یخچال است.
دمای مناسب یخچال برای مواد غذایی
به طور کلی دمای مناسب یخچال برای مواد غذایی باید بین 3 الی 5 درجه سانتی‌گراد باشد. البته در فصول گرم با افزایش دمای هوا و محیط آشپزخانه، بهتر است دمای یخچال را به صفر نزدیک کنید. به عنوان مثال در یخچال‌های دیجیتالی باید این دما حدوداً 3 درجه سانتی‌گراد باشند و در یخچال‌های معمولی که درجه چرخان دارند بهتر است دما را روی 4 درجه سانتی‌گراد نگه دارید.
همچنین در فصول سرد سال، به ویژه در زمستان بهتر است درجه دمای یخچال را کمی گرم‌تر کنید؛ چرا که در روزهای سرد نیازی نیست کمپرسور یخچال با شدت فصول گرم کار کند. دمای ایده‌آل برای یخچال‌های ترمسوستاتی در فصل زمستان حدود 5 الی 6 درجه سانتی‌گراد است و برای یخچال‌های ساید بای ساید نیز بهتر است دما را روی 4 الی 5 درجه سانتی‌گراد قرار دهید.
مواد غذایی غیر قابل نگهداری در یخچال
جالب است بدانید همانطور که برخی از مواد غذایی در صورت قرار گرفتن در دمای محیط به سرعت فاسد می‌شوند، بعضی از خوراکی‌ها نیز به هیچ عنوان نباید در یخچال نگهداری شوند. برخی از این مواد عبارتند از:
عسل
نگهداری عسل در یخچال باعث سفت و متبلور شدن آن می‌شود. بنابراین برای داشتن عسل نرم بهتر است آن را در دمای محیط و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری نمایید.
قهوه
جالب است بدانید نگهداری از قهوه داخل یخچال باعث از بین رفتن طعم و بوی آن خواهد شد؛ همچنین رطوبت برای پودر و دانه‌های قهوه مناسب نبوده و موجب کاهش کیفیت قهوه می‌شود. برای نگهداری از قهوه بهتر است آن را در یک ظرف در بسته و بدون منافذ قرار دهید.
سیب
جالب است بدانید سرما و رطوبت داخل یخچال باعث می‌شود سیب سریع‌تر رسیده شود؛ اما با نگهداری آن خارج از یخچال می‌توانید ماندگاری سیب‌ها را تا چند هفته بیشتر کنید.
کدو حلوایی
قرار دادن کدو حلوایی در یخچال موجب جذب رطوبت و فاسد شدن آن می‌شود. بهتر است کدو حلوایی را در محلی خشک و به دور از رطوبت مانند فضای آشپزخانه نگهداری نمایید.
ادویه‌جات
رطوبت و سرمای یخچال در طعم و بوی ادویه اثر گذاشته و کیفیت آن‌ها را کاهش می‌دهد. بهترین محل نگهداری از انواع ادویه در ظروف در بسته و داخل دمای محیط است.
سیب زمینی و پیاز
سرما باعث نرم و خراب شدن پیاز می‌شود و سیب زمینی نیز در دمای یخچال به سرعت نرم و شل خواهد شد. بهتر است سیب زمینی و پیاز را در دمای اتاق نگهداری کنید تا بتوانند برای مدت بیشتری سالم بمانند.