خب، چاپ مقاله توی نشریات ISI برای خیلی از دانشجوها و پژوهشگرا مثل یه کوه بلند و سخت به نظر می‌رسه، اما اگه اصولش رو بدونید، می‌تونید مثل آب خوردن ازش بالا برید! البته نه اینکه کار آسونیه، ولی با یه برنامه درست و حسابی، می‌شه از پسش بر اومد. حالا بیاید ببینیم چطوری می‌تونیم مقاله‌مون رو توی این مجلات چاپ کنیم، بدون اینکه سرمون بی‌کلاه بمونه!
۱. موضوع رو درست انتخاب کن، نه از این شاخه به اون شاخه!
اولین و مهم‌ترین قدم اینه که یه موضوع حسابی و درست و درمون پیدا کنی. نباید همین‌جوری شانسی یه چیزی برداری، چون اگه موضوعت تکراری باشه یا ارزش علمی نداشته باشه، رد شدن مقاله‌ات قطعی‌یه! برای این کار:
- حتما مقالات جدید توی حوزه‌ات رو بخون تا بفهمی چه موضوعاتی داغه!
- سعی کن یه چیزی انتخاب کنی که تازه و به‌دردبخور باشه، نه یه موضوع که قبلاً هزار بار درباره‌اش نوشتن!
- برو سراغ موضوعاتی که مجلات روشون حساسن و دوست دارن مقاله دریافت کنن. «باد آورده را باد می‌برد»، پس باید زحمت بکشی و حسابی تحقیق کنی!
۲. یه مجله خوب پیدا کن، نه هر جایی که دم دستت بود!
انتخاب مجله یه مرحله مهمه، چون اگه مجله‌ای رو انتخاب کنی که موضوعش با مقاله‌ات نخونه، خیلی راحت مقاله رو می‌فرستن سطل آشغال! برای اینکه «آب در هاون نکوبی»، این کارها رو انجام بده:
- مجلات مرتبط با موضوعت رو پیدا کن. هرچی همخوانی مقاله با اسکوپ مجله بیشتر باشه، احتمال پذیرش مقاله هم بالاتره.
- اگه دوست داری یه مجله معتبر پیدا کنی، برو سراغ سایت‌هایی مثل Web of Science، Scopus، یا JCR و ببین کدوم مجله‌ها توی لیست ISI هستن.
- نذار ضریب تأثیر (Impact Factor) گولت بزنه! بعضی مجله‌ها امتیاز بالایی دارن ولی خیلی سخت مقاله قبول می‌کنن. «سنگ بزرگ علامت نزدنه!»، پس یه مجله‌ای انتخاب کن که مناسب باشه.
۳. مقاله‌ات رو مثل دسته‌گل بنویس!
حالا که موضوع و مجله رو انتخاب کردی، وقتشه مقاله رو مثل یه نویسنده حرفه‌ای بنویسی، نه اینکه الکی یه سری جمله کنار هم بذاری! این چند تا نکته رو یادت باشه:
- مقاله باید یه ساختار استاندارد داشته باشه: چکیده، مقدمه، روش تحقیق، یافته‌ها، بحث، و نتیجه‌گیری.
- ساده، روان، و علمی بنویس! مقاله که انشا مدرسه نیست، پس از کلمات قلمبه‌سلمبه بیخودی استفاده نکن!
- «دو صد گفته چون نیم کردار نیست»، پس فقط حرف نزن، داده و تحلیل هم ارائه بده!
- از منابع معتبر و جدید استفاده کن. مقاله‌ای که منبعش مال ده سال پیش باشه، مثل غذای مونده‌س، هیچ‌کس رغبت نمی‌کنه بخونه!
- حتما از یه ویراستار یا ابزارهای بررسی گرامر مثل Grammarly استفاده کن، چون هیچ‌چیز بدتر از یه مقاله پر از غلط‌های دستوری نیست!
۴. روش تحقیق رو شفاف و دقیق توضیح بده، نذار خواننده سرگردون بشه!
اگه بخوای یه مقاله قوی بنویسی، روش تحقیق باید محکم و حساب‌شده باشه، نه اینکه یه چیز کلی بگی و بری!
- اگه از روش‌های آماری استفاده می‌کنی، حتما از نرم‌افزارهایی مثل SPSS، AMOS، یا Python کمک بگیر.
- روش‌های جمع‌آوری داده‌ها رو شفاف توضیح بده. نباید مقاله‌ات شبیه یه معمای پیچیده باشه که هیچ‌کس نفهمه از کجا به کجا رسیده!
- حتما یافته‌هات رو درست تحلیل کن. فقط نوشتن نتایج کافی نیست، باید توضیح بدی که این نتایج چه معنی‌ای دارن. «به عمل کار برآید، به سخندانی نیست»!
۵. داورا رو دست‌کم نگیر، اونا کارشون رو بلدن!
بعد از ارسال مقاله، داورا میان و حسابی زیر ذره‌بین می‌ذارنش!
- اگه مقاله‌ات ایراد داشته باشه، داورا نظر می‌دن و درخواست اصلاح می‌کنن. اینجاست که نباید قاطی کنی! «به ناز پرورده دنیا نیاید به کام»، پس نظرات داورا رو به دقت بخون و اصلاحات لازم رو انجام بده.
- اگه مقاله‌ات رد شد، دنیا به آخر نرسیده! ببین مشکل کجاست، اصلاحش کن و برای یه مجله دیگه بفرست. حتی بزرگ‌ترین محقق‌ها هم چند بار رد شدن!
۶. از سرقت علمی دوری کن، آبروت نره!
- اگه یه جمله یا ایده رو از مقاله‌های دیگه برداشت کردی، حتما منبعش رو ذکر کن.
- قبل از ارسال مقاله، با نرم‌افزارهایی مثل Turnitin یا iThenticate بررسی کن که مقاله‌ات دچار سرقت علمی نباشه.
- یادت باشه، کپی‌کاری مثل آب ریختن توی روغن داغه؛ درجا مقاله‌ات رو حذف می‌کنن و ممکنه اسم‌ات هم توی لیست سیاه مجله‌ها بره!
۷. ارسال مقاله و پیگیری، حوصله به خرج بده!
- بعد از آماده شدن مقاله، طبق دستورالعمل مجله قالب‌بندیش کن و ارسالش کن.
- انتظار نداشته باش بعد از یه هفته جواب بدن! بعضی مجله‌ها چند ماه طول می‌کشه تا جواب بدن، پس صبور باش. «گر صبر کنی، ز غوره حلوا سازی!»
- اگه خیلی طول کشید، یه ایمیل مودبانه بزن و وضعیت مقاله‌ات رو بپرس. ولی نرو هر هفته ایمیل بزن، چون باعث می‌شه مقاله‌ات رو جدی نگیرن!
جمع‌بندی
چاپ مقاله در نشریات ISI کار راحتی نیست، ولی با یه برنامه درست، حوصله، و رعایت اصول علمی، شدنیه! مهم‌ترین نکات اینه که یه موضوع خوب انتخاب کنی، مقاله‌ات رو استاندارد بنویسی، یه مجله مناسب پیدا کنی، و بعدش با صبر و حوصله، فرایند داوری رو دنبال کنی. «کار نیکو کردن از پر کردن است»، پس اگه یه بار موفق نشدی، ناامید نشو و تلاش کن. یه روزی بالاخره مقاله‌ات چاپ می‌شه و می‌تونی بهش افتخار کنی! 🚀